احضار مغان

مقالاتی در نقد و تحلیل آثار هوشنگ گلشیری

هوشنگ گلشیری یکی از نام‌آورترین و مهم‌ترین داستان‌نویسان ایرانی‌ست که در زمان حیاتش سال‌ها کارگاه‌های مختلف داستان‌نویسی برگزار کرد و شاگردان بسیاری داشت که عموم آن‌ها بعدتر نویسندگان و منتقدانی درجه یک شدند. «محمد تقوی» یکی از شاگردان گلشیری‌ست که با شناخت عمیق و ویژه‌اش از اسلوب داستان و طریقت نویسندگی، کتاب «احضار مغان» را با کندوکاو در زندگی و آثار استادش نوشته است. تقوی با شناخت درست و عمیقش از زندگی و آثار گلشیری و شیوه‌ی داستان‌پردازی او، به منظر این نویسنده‌ی بزرگ به انسان و جهان و البته ایران و ایرانی پرداخته است. تقوی در «احضار مغان» با دست گذاشتن بر بینش منحصربه‌فرد خالق «شازده احتجاب» در خصوص وضعیت‌های تاریخی این ملک، بیدادها و بیدادگری‌های رفته بر آن، فراموشی‌ها و جاماندگی‌های تاریخی و … نشان می‌دهد که نویسنده‌ی بزرگ ما چه اشرافی بر تراژدی نهفته در زهن، زبان و زیست مردمش داشت. اینکه گلشیری به شناختی ویژه از مردمش رسیده بود و به خوبی در داستان‌هایش عاملیت آنها در ناکامی‌های تاریخی و شخصی را روایت کرده بود. کتاب «احضار مغان» تجزیه و تحلیل جهان داستانی انسانی‌ست که با قوه‌ی شناخت، ذوق و تخیلش، داستان‌هایی برای زمانه‌ی خودش و تاریخ پس از آن برجای گذاشت که تمام تاریخ را احضار می‌کرد و درعین‌حال با وجهی پیشگویانه رو به آینده داشت و امروز با رجوع به آنها می‌توان سیر تحولات سیاسی – اجتماعی بسیاری را دید و به شناخت لایه‌های پنهان‌شان دست یافت.